Haziran ayından bu yana gaz fiyatı ilk kez 100 Euro’nun altına düştü Avrupa’ya sıvılaştırılmış gaz taşıyan tanker seferleri arttı. Acaba bu kış beklenenden daha mı sorunsuz geçecek?
İspanya’nın Atlantik kıyısından gelen görüntüler Avrupa’daki enerji krizinin tersine daha umut verici görüntüler ortaya koyuyor. Sıvılaştırılmış gaz yüklü düzinelerce gemi şu anda Cádiz limanı açıklarında demirlemiş durumda ve boşaltılmayı bekliyor. İspanya artık tankerlerin boşaltılmasına yetişemiyor. Buradan bakıldığında gaz kıtlığı yerine gaz bolluğu olduğu düşünülebilir.
Ukrayna savaşının başlamasından sekiz ay kadar sonra yaşanan tanker yoğunluğu, Avrupa’daki enerji arzının ne kadar olumlu yönde değiştiğini gösteriyor. Gaz söz konusu olduğunda insanlar artık Rusya’ya değil Avrupa’daki LNG terminallerinin kapasitelerine bakıyor. Görünen o ki Avrupa kendisini Rus gazına bağımlılıktan büyük ölçüde koparmayı başardı. Arızalı olduğu iddia edilen gaz türbinleri ya da boru hattı bakım çalışmalarının gecikmesiyle ilgili sorunlar artık toptan satış fiyatını neredeyse hiç etkilemiyor.
Oysa Ağustos ayında durum oldukça farklıydı. Rusya Kuzey Akım 1 boru hattı üzerinden gaz göndermeyi durdurduğunda gazda toptan satış fiyatı 340 avro gibi inanılmaz bir rakama yükseldi. Avrupa’daki tüccarlar doğal gaz için daha önce hiç bu kadar fazla ödeme yapmamıştı.
“Şu anda çok şanslıyız”.
O zamandan beri fiyat önemli ölçüde düştü. Alman enerji borsası EEX’teki alıcılar (tüccarlar) bir megavat saat doğal gaz için hafta başında 30 Euro’nun altında ödeme yaptı. Bir ay önceki değer bundan 200 Euor daha pahalıydı. Vadeli işlem sözleşmeleri – yani bir ay içinde teslim edilecek sözleşmeler – de son haftalarda düşüşe geçti. Hollanda’nın önemli ticaret noktası TTF’de gaz son zamanlarda 100 avronun altında, yani bir önceki ayın yarı fiyatına mal oldu. Analiz şirketi EnerChase’den Stefan Küster gibi enerji piyasası uzmanları şu anda gaz için “kısa vadeli bir arz fazlası” bile görüyor.
