Kohlfurter Staraße'ye Regina Jonas'ın Adı Verildi!, © dpa
 dpa

Kohlfurter Staraße'ye Regina Jonas'ın Adı Verildi!

26 Eki 2025

Uzun süren itirazların ardından, Berlin-Kreuzberg'de Naziler tarafından öldürülen Haham Regina Jonas’ın adı bir caddeye veriliyor. Bölge yönetiminin değerlendirmesine göre, isimlendirmenin bu yıl içinde gerçekleşmesi planlanıyor.

Uzun bir süreçten sonra, Berlin-Kreuzberg'de nihayet Nazi kurbanı Haham Regina Jonas'ın adı bir caddeye veriliyor. Bölge yönetiminin tahminlerine göre bu durumun bu yıl içinde gerçekleşmesi gerçekçi görünüyor. Planlamalar uzun süredir mevcut olsa da, daha önce Kohlfurter Staraße'nin tamamının isimlendirilmesi için 19 Eylül'de duyurulan resmi tören iptal edilmişti.

İtiraz Süresinin Bitimiyle Formaliteler Yeniden Başladı

İlçe yönetimi (Bezirksamt), iptal gerekçesi olarak isimlendirmeye karşı yapılan birden fazla itirazı gösterdi. Alman Basın Ajansı'nın (dpa) sorularına yanıt veren Friedrichshain-Kreuzberg Bölge Yönetimi, şunları kaydetti: "İsimlendirmeye karşı herhangi bir dava açılmadığı için, resmi isimlendirme süreci şu anda yeniden hazırlanıyor."

Açılış Töreni Aralık Ayında Yapılabilir

Bu kapsamda, mevzuat gereği resmi gazetede yayınlanması ve cadde sakinlerine bilgi verilmesi gibi hazırlıklar yapılıyor. Bölge yönetimi, "Açılış töreni bu durumda Aralık ayında yapılabilir," açıklamasında bulundu. Aynı zamanda yeni cadde levhaları da takılacak, ancak eski levhalar geçici bir süre yerlerinde kalacak.

Regina Jonas: Dünyanın İlk Kadın Hahamı

Verilere göre Jonas (1902–1944), 1935 yılında tüm dünyada ruhbanlık unvanını alan ilk haham oldu. Üniversitedeki bitirme tezinde bile "Kadın hahamlık makamını üstlenebilir mi?" ana sorusuyla ilgilenmişti.

Daha sonra dini danışmanlık ve din öğretmeni olarak görev yaptı; bazen adı verilecek olan caddeye çok da uzak olmayan bir sinagogda da çalıştı. Bir haham olarak Yahudi Hastanesi'nde ve Berlin'deki çeşitli liberal sinagoglarda da hizmet verdi.

Jonas, 1944 Yılında Auschwitz'de Öldürüldü

Kasım 1942'de Theresienstadt Toplama Kampı'na, oradan da Ekim 1944'te Auschwitz-Birkenau imha kampına sürüldü ve kısa süre sonra orada öldürüldü. Söz konusu cadde, yıllarca Britzer Caddesi adını taşıdı. 1949'da ise bugün Weglinec olarak bilinen Silezya köyü Kohlfurt'un adını almıştı.

Regina Jonas'ın adının caddeye verilmesi kararı, Kreuzberg İlçe  Meclisi tarafından aslında Aralık 2023'te alınmıştı. Bölge yönetimi ise bu kararı Mayıs sonunda onaylamıştı. (Kaynak: dpa, MFM-Redaksiyon/Münir Bağrıaçık)