Avrupa'daki Elektrik Krizi Almanya'yı da Terletti, Ne Oldu?, © Armando Franca/AP/dpa
 Armando Franca/AP/dpa

Avrupa'daki Elektrik Krizi Almanya'yı da Terletti

29 Nis 2025

Endişe duymalı mıyız?

28 Nisan 2025’te yaşanan geniş çaplı elektrik kesintisi, İspanya ve Portekiz’i karanlığa gömerken, Almanya dahil birçok Avrupa ülkesinde enerji güvenliği tekrar masaya yatırıldı. Kesinti yalnızca teknik bir arıza değil, Avrupa enerji sisteminin ne kadar kırılgan ve birbirine bağımlı olduğunu gösterdi.

Tünellerde Kalan Trenler, Kapanan Havalimanları

Öğle saatlerinde başlayan kesinti, Madrid, Lizbon ve Barselona başta olmak üzere birçok büyük şehirde metro hatlarının durmasına, havalimanlarında işlemlerin aksamasına, trafik ışıklarının devre dışı kalmasına neden oldu. Bazı uçuşlar Fransa ve İtalya’daki alternatif havalimanlarına yönlendirildi. ATM’ler çalışmadı, süpermarketlerde kasalar kapandı. İspanya’daki Madrid Open tenis turnuvası bile yarıda kesildi.

Nedeni Ne? Bazı Teoriler Var

İspanya’daki şebeke yöneticisi REE ve Portekizli REN, arızanın kökeni hakkında kesin açıklama yapmadı. Ancak uzmanlar bazı olasılıkları sıralıyor:

Aşırı sıcaklık farklarıyla tetiklenen iletim hattı titreşimleri,

Olası yazılım arızası veya insan hatası,

Kontrollü yük azaltımı (Lastabwurf) sürecinin denetimden çıkması,

Hatta siber saldırı veya sabotaj ihtimali.

Şebeke frekansı kritik 50 Hertz’in altına, 47,5 Hz sınırına kadar düştü. Bu, sistemin tümüyle çökmesi anlamına gelebilirdi.

Almanya: Tetikteydik, Kriz Kontrol Altına

Kesinti başladığında, Köln yakınlarındaki Amprion kontrol merkezinde alarm zilleri çaldı. Brauweiler’deki sistem yöneticileri, Avrupa yüksek gerilim ağının güneybatı ucunda başlayan bu dev arızanın kuzeye sıçramasını önlemek için acil müdahalede bulundu.

Fransa’daki RTE, İsviçre’deki Swissgrid ve Almanya’daki Amprion koordineli çalışarak İspanya ve Portekiz’le bağlantıları geçici olarak kesti, büyük tüketicileri sistemden ayırdı ve frekansı istikrara kavuşturdu.

Bundesnetzagentur (Almanya Federal Ağ Ajansı), olaydan saatler sonra yaptığı açıklamada, "Almanya’da geniş çaplı ve uzun süreli bir kesinti riski düşük" diyerek halkı rahatlattı.

Avrupa Ne Yapacak?

Şubat 2025’te duyurulan Avrupa Komisyonu’nun Uygun Fiyatlı Enerji Eylem Planı, tam da bu tür krizleri öngörerek hazırlanmıştı. Planın ana başlıkları şöyle:

Şebeke modernizasyonu ve akıllı sistem entegrasyonu,

LNG tedarikinde çeşitlilik ve uzun vadeli sözleşmeler,

Enerji depolama kapasitesinin artırılması,

Avrupa ülkeleri arasında daha sıkı koordinasyon ve acil müdahale sistemleri.

Endişe Etmeli miyiz?

Bugün için hayır. Almanya’nın enerji sistemi bu testi geçti. Ancak uzmanlara göre bu olay bir "prova değil, uyarıdır". Enerji sistemleri artık sadece mühendislik sorunu değil, aynı zamanda ulusal güvenlik meselesi olarak görülüyor. (MFM-Redaksiyon: Mesut Hastürk)

Kaynaklar:

Der Spiegel, “Stromausfall in Spanien und Portugal”, 29.04.2025

WirtschaftsWoche, “Warum der Ausfall in Spanien deutsche Stromnetzexperten schwitzen ließ”, 28.04.2025

BILD, n-tv.de, Avrupa Komisyonu Resmî Açıklaması, 26.02.2025

Bundesnetzagentur, Basın açıklaması, 28.04.2025

Amprion & Swissgrid, operasyon notları ve sistem verileri