Brüksel'den Ürünlere Yeni AB Balyozu

AB, 30 Aralık 2025’ten itibaren orman tahribatıyla üretilen kahve, kakao, palm yağı, soya, sığır eti, ahşap ve kauçuğun ithalatını yasaklayacak. Yeni düzenleme, üreticilere GPS’li izleme zorunluluğu getiriyor. Sektör, bürokrasi ve maliyetin fiyatlara yansıyabileceği uyarısında bulunuyor.

Orman koruma hedefli yeni düzenleme
AB’nin “EUDR” (entwaldungsfreie Produkte) adlı yeni yönetmeliği, 31 Aralık 2020’den sonra orman kesimiyle üretilen ürünlerin AB’ye girişini yasaklıyor. Bu kural sadece tropikal yağmur ormanlarını değil, Avrupa’daki ve hatta Almanya’daki ormanları da kapsıyor. Yasa; kahve, kakao, palm yağı, soya, sığır eti, ahşap ve kauçuğu, hem ham madde hem de işlenmiş ürün şeklinde içeriyor.

GPS ile üretim alanı takibi
Şirketler, ithalat yaptıkları ürünlerin yetiştirildiği alanların GPS koordinatlarını bildirmek zorunda olacak. Yanlış beyan, veri eksikliği veya uyumsuzluk durumunda para cezaları, ithalat yasağı veya ürünlerin el konulması söz konusu olabilecek.

Sektörden bürokrasi tepkisi
Commerzbank Başekonomisti Jörg Krämer, düzenlemenin şirketler için yüksek vergilerden ve enerji maliyetlerinden bile büyük sorun yaratan bir “bürokrasi yükü” oluşturduğunu söyledi. EDEKA, milyonlarca ürün için tekrar tekrar beyanname hazırlanmasının ve veri toplamanın büyük maliyet getireceğini belirtti.

Fiyat artışı ve üretici kaygıları
Fairtrade Almanya’dan Martin Schüller, uygulamanın maliyetleri artıracağını ve bunun tüketici fiyatlarına yansıyabileceğini söyledi. REWE ise fiyat etkisinin henüz net öngörülemediğini ifade etti. Schüller ayrıca küçük çiftçiler için yükün ağır olacağını, bunun özellikle Küresel Güney’de “neokolonyal bir baskı” gibi algılanabileceğini ve Bio ile Fairtrade üreticilerde tedarik sorunları yaşanabileceğini vurguladı. (dpa / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)