Saatler Geri Alınıyor: Peki, Zaman Değişimi Neden Bazı İnsanlara Zor Geliyor?

Bu hafta sonu Almanya’da kış saati başlıyor. 26 Ekim Pazar sabahı saat 3.00’te, saatler bir saat geri alınarak 2.00’ye getirilecek. Böylece sabahlar daha erken aydınlanacak, akşamlar ise daha erken karanlık olacak.

Bir sonraki zaman değişimi, yani yaz saatine geçiş, 29 Mart 2026’da gerçekleşecek.

Zaman Değişimi: Her Dört Kişiden Üçü Karşı

Forsa araştırma şirketinin DAK Krankenkasse için yaptığı ankete göre, Almanya genelinde halkın büyük kısmı zaman değişimini anlamsız buluyor.

Ülke genelinde %76 değişime karşı.

Baden-Württemberg’de karşıtlık oranı %78,

Doğu Almanya’da ise %82.

Katılımcıların %31’i, saatlerin değişmesinden sonra fiziksel ya da psikolojik sorunlar yaşadığını bildirdi. Kadınlar arasında bu oran (%39) erkeklere (%24) göre belirgin şekilde daha yüksek.

En Yaygın Şikayet: Yorgunluk ve Uyku Bozukluğu

Zaman değişiminden etkilenenlerin büyük bölümü yorgunluk (%75) ve uyku problemlerinden (%65) şikâyet etti. Ayrıca katılımcıların %40’ı konsantrasyon sorunu, %34’ü ise artmış sinirlilik hali yaşadığını söyledi.

Uzmanlar, biyolojik ritim ile dış çevrenin saat farkı arasındaki uyumsuzluğun geçici olarak bedensel strese neden olabileceğini belirtiyor.

“İç Saat” Nasıl Etkileniyor?

Tübingen’deki Max-Planck Biyolojik Sibernetik Enstitüsü’nden Dr. Manuel Spitschan, zaman değişiminin insan vücudundaki biyolojik saatleri geçici olarak “şaşırttığını” söylüyor:

“Beyindeki iç saat, hücrelerimizin orkestra şefi gibidir. Ritim kaybolduğunda, hücreler koordinasyonunu yitirir. Bu kısa vadede zararsızdır ama uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir.”

Bu kez yaşanacak değişimin vücut için görece kolay olduğunu da ekliyor: “Bu defa bir saat ‘kazanıyoruz’, yani daha fazla uyuyoruz. Bahar aylarındaki geçiş çok daha zordur.”

Uzmanlardan Tavsiyeler: “Güneş Işığını Takip Edin”

> Spitschan’a göre zaman değişimine uyum sağlamanın en etkili yolu ışık dengesi:

> Gün içinde mümkün olduğunca doğal ışık alın,

> Akşamları, özellikle yatmadan 3 saat önce parlak ışıktan kaçının,

Sabah ışığına maruz kalmak, biyolojik saatin günün ritmine adapte olmasını kolaylaştırır.

Ayrıca, geç saatlerde yemek yemek veya egzersiz yapmak vücut saatini geciktirebilir. Uzmanlar, hafta sonundan itibaren uyku düzenini kademeli olarak yeni saate göre ayarlamayı öneriyor.

(Kaynak: SWR / DAK-Gesundheit / Forsa / Max-Planck-Institut Tübingen / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)