ABD Seçmenleri Sandık Başında!, © dpa
 dpa

ABD Seçmenleri Sandık Başında!

5 Kas 2024

Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump ve Demokrat Parti adayı Kamala Harris, son konuşmalarını kilit eyalet Pennsylvania'da gerçekleştirdi. Şimdi gözler, sandıklarda.

Hüküm giyen Cumhuriyetçi Parti adayını yaralayan bir suikast girişimi ve Demokrat partinin beklenmedik şekilde aday değiştirmesinden sonra bu sürprizlerle dolu seçim dönemi sonra erdi.

İki parti, seçimlere 2.6 milyar dolar harcadı

Kamuoyu yoklamaları 78 yaşındaki Trump ile 60 yaşındaki Harris'i neredeyse eşit gösteriyo. İki aday da, ABD'nin her yıl milyonlarca dolar yardım gönderdiği savaşların bitmesi çalışacaklarının vaatlerini verdi. Trump, seçilmesi halinde Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşı bitireceğini söylemişti.

ABD'deki ilk oy verme merkezleri Almanya saatiyle öğlen açılırken, gece yarısı kapanacak. Çoğu uzman ilerleyen saatlerde genel bir sonucun ortaya çıkmasını beklemiyor.

Kimin kazandığı ne zaman belli olacak?

Amerikalılar, bugün yapılacak seçimde bir sonraki başkanlarını belirlemek için oy kullanıyor. Sonuçların belli olması, yarışın ne kadar yakın olacağına bağlı olarak birkaç saat, birkaç gün ve hatta haftalar sürebilir.

Anketler, ulusal ve kritik eyaletler bağlamında adayların birbirlerine çok yakın olduğunu gösteriyor.

Bu yakınlık, bazı eyaletlerde oyların yeniden sayılmasını gerektirebilir. Kararsız seçmenin sonucu belirleyeceği 7 kritik eyalet dahil birçok bölgede, 2020 seçimi sonrası oy sayım sisteminde değişime gidildi. Bu nedenle bu bölgelerden sonuçların daha yavaş gelebileceği kaydediliyor.

Sonuçlar ne zaman ilan ediliyor?

Amerikan seçmeni, seçim gecesi geç saatlerde veya ertesi günün erken saatlerinde yeni başkanın kim olacağını öğrenmeye alışık. Örneğin 2016'da Trump ilk kez başkanlığı kazandığında, sonuçlar New York saati ile 03:00 sıralarında belli olmuştu. 2012'de Barack Obama’nın ikinci dönem başkanlığı kazandığı seçimde sonuçlar, seçim günü gece yarısından önce duyurulmaya başlanmıştı.

Başkan nasıl seçiliyor?

Dünyadaki birçok sistemin aksine, ABD'de halk oylamasında en yüksek oyu alan aday başkan seçilmiş kabul edilmiyor. ABD'de halk, başkanı doğrudan değil, dolaylı seçiyor. Sandığa giden seçmenler, kayıtlı oldukları eyaletin Seçiciler Kurulu'na göndereceği delegeleri, delegeler de başkan ve başkan yardımcısını seçiyor. İki eyalet hariç, tüm eyaletlerde seçimi kazanan aday tüm delegeleri de kazanmış oluyor. Maine ve Nebraska'da ise adayların aldığı oy oranına göre eyaletin delegeleri paylaştırılıyor.

Her eyalet, kısmen nüfusa bağlı olarak belirli sayıda seçici kurul oyuna sahip. Toplam 538 oy söz konusu ve 270 ya da daha fazla oy alan aday kazanmış oluyor. Seçici Kurul'da en fazla delegeye sahip ilk altı eyalet 55 sandalye ile California, 38 ile Texas, 29 ile New York ve Florida, 20 ile Illinois ve Pennsylvania olarak sıralanıyor.

Bu, ABD tarihindeki 60. başkanlık yemin töreni olacak. Etkinlikte yeni başkan, Anayasa'ya bağlı kalacağına dair yemin ederek göreve başlama konuşmasını yapacak. (MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)