Ağır Engellilere İş Hayatında Daha Fazla Hak – Bu Ayrıcalıklar Bu Yıl da Geçerli! , © Main-Spitze
 Main-Spitze, Main-Spitze

Ağır Engellilere İş Hayatında Daha Fazla Hak – Bu Ayrıcalıklar Bu Yıl da Geçerli!

18 Ağu 2025

Almanya’da engellilik derecesi (GdB) %50 ve üzeri olan bireyler resmi olarak “ağır engelli” sayılır.

GdB 30 veya 40 olanlar, Federal İş Ajansı'na başvurarak “denk kabul” statüsü talep edebilirler. Bu statü sayesinde bazı haklardan (örneğin işten çıkarma koruması) yararlanabilirler, ancak erken emeklilik ve ek izin hakkı gibi ayrıcalıkları kapsamaz.

Kaç Kişi Faydalanıyor?

2021 yılı verilerine göre, Almanya’da 1,1 milyon ağır engelli kişi sigortalı olarak istihdam ediliyor. Bu, iş dünyasında kapsayıcılığın artmasına rağmen hâlâ gelişime açık olduğunu gösteriyor.

İşverenlerin Yasal Yükümlülükleri

20’den fazla çalışanı olan şirketler, kadrolarının %5’ini ağır engelli bireylerle doldurmak zorunda.

Bu oran sağlanmazsa, aylık 360 euroya kadar tazminat (Ausgleichsabgabe) ödenmesi gerekir.

Ayrıca engelli bireylerin başvuruları, keyfi gerekçelerle reddedilemez. Varsa ağır engelliler temsilciliği sürece dâhil edilmelidir.

Ağır Engellilerin İşteki Hakları

Korumalı iş güvencesi: İşten çıkarma, sadece entegrasyon dairesinin (Integrationsamt) onayıyla geçerli olabilir.

Ek izin hakkı: Beş günlük çalışma haftasında yıllık 5 ek izin günü verilir.

Erken emeklilik hakkı: Gerekli şartlar sağlandığında, 2 yıl erken ve kesintisiz emeklilik mümkündür.

Not: GdB 30–40 denk kabul edilenler, sadece işten çıkarma korumasından yararlanır; diğer haklar geçerli değildir.

Ağır Engelliler Temsilciliği (SBV) Ne İş Yapar?

İşyerinde en az 5 ağır engelli çalışan varsa, bir Schwerbehindertenvertretung (SBV) seçilir.

SBV, işveren ile çalışan arasındaki iletişimi kurar, hakları korur ve süreci yönlendirir.

Görevleri arasında şunlar yer alır:

Engelli çalışanlara danışmanlık ve destek

İşe alım, görev değişikliği ve işten çıkarmalarda söz hakkı

Erişilebilir çalışma ortamlarının teşviki

SBV’nin yasal karar gücü olmasa da işveren tarafından bilgilendirilmesi ve görüşünün alınması zorunludur.

Haklarınızı Bilin, Harekete Geçin

Ağır engelli ya da denk kabul edilen çalışanlar için iş güvencesi, ek izin ve ayrımcılığa karşı koruma gibi haklar mevcuttur. Çalışanlar, SBV’ye veya uzman danışmanlara başvurarak bu haklardan en iyi şekilde faydalanabilirler. (Kaynak: gegen-hartz.de - MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)