Bazı İnsanları Neden İlk Görüşte Tanıdık Hissederiz?

Göz göze geldiğiniz anda içten içe hissettiğiniz o bağ, belki de bilinçaltınızın size oynadığı tanıdık bir oyun...

Hayatınızda en az bir kez yaşamışsınızdır: Yeni tanıştığınız biriyle sadece bir bakış, bir “merhaba” ya da kısa bir sohbet… Ve içinizden geçen o cümle: “Sanki seni yıllardır tanıyorum.” Peki bu hissin kaynağı ne? Gerçekten bir geçmiş mi var, yoksa beynimizin bir oyunu mu?

Beyin Tanıdık Olanı Sever

Beynimiz çevreden gelen binlerce veriyi sürekli işler. Özellikle tanıdık yüz hatları, mimikler, ses tonu gibi detaylar fark edilmeden bir yerlere kaydedilir. Karşınızdaki kişi size bir öğretmeni, eski bir sevgiliyi, hatta bir film karakterini anımsatıyor olabilir. O kişiyi değil, aslında onun içinde tanıdık bir detayı hatırlıyorsunuzdur.

Bu his bazen déjà vu gibi çalışır. Beyin daha önce yaşanmamış bir anı, yaşanmış gibi kodlayabilir. Buna “false familiarity” yani “yanıltıcı tanıdıklık hissi” deniyor.

Belki Aynı Mekânda Bile Bulundunuz

Hiç fark etmeden aynı kafede oturmuş, aynı otobüse binmiş ya da aynı parkta yürümüş olabilirsiniz. Beyin bu görüntüleri arka planda saklar ve bir gün, tanımadığınız bir yüzle karşılaştığınızda size bu hissi sunar: “Sanki tanıyorum.”

Görüntü Yetmez, Koku ve Ses de Etkili

Tanıdıklık hissi sadece yüzle sınırlı değil. O ses tonu, o bakış, hatta o koku… Duygusal hafıza tetiklendiğinde, kişi size birini değil, bir duyguyu hatırlatabilir. Bu da sizi geçmişte yaşadığınız bir ana götürebilir.

Empati ve Güven Duygusu Bağı Hızlandırır

Bazı insanlar beden diliyle, bakışıyla, ses tonuyla içtenlik ve güven hissi verir. Beyin bunu “güvenli” olarak algılar. Bu içsel uyum, frekanslarınızın tuttuğu anlamına gelir. Bu duruma psikolojide “empatik rezonans” denir. Tanımıyor olsanız bile “tanımak istiyorum” hissi oluşur.

Her Duygunun Açıklaması Yoktur

Bu his size karşıdakinin ruh eşiniz olduğunu söylemez. Ama hissin kendisi gerçektir. Çünkü insan zihni yalnızca mantıkla değil, kalpten gelen duygularla da çalışır.

Ve bazen...
Bazı hissiyatların hiçbir açıklamaya ihtiyacı yoktur.

(Redaksiyon / Esra Erkut)