BVG Grev Krizi: Uyarı Grevi, Süresiz Grev ve Arabuluculuk Ne Anlama Geliyor?
26 Mar 2025
Toplu sözleşme krizinde terimler, süreçler ve olası senaryolar
BVG ile Verdi Arasındaki Anlaşmazlık Neyle İlgili?
Berlin Toplu Taşıma Kurumu BVG’de yaklaşık 16.000 çalışan bulunuyor. Verdi sendikası, tüm personel için aylık 750 euro zam, fazla mesai ve vardiya primleri ile 13. maaş talep ediyor.
BVG yönetimi ise iki yıla yayılmış yüzde 13,6'lık zam teklif etti. Sürücüler için bu oran yüzde 17,2’ye çıkıyor. Ancak Verdi, bu teklifi “yetersiz” buluyor.
BVG Çalışanları Neden Kamu Toplu Sözleşmesinden Faydalanmıyor?
BVG personeli, genel kamu çalışanları toplu sözleşmesinden (TVöD) ayrı tutuluyor. Her eyalette ulaşım işçileri için özel sözleşmeler yapılıyor. Berlin’deki görüşmeler de kamu sektörüyle paralel ilerlese de, içerik ve sonuç bakımından farklılık gösteriyor.
Hangi Sözleşmeler Geçerli?
BVG’de hem çalışma koşullarını belirleyen mantık sözleşmesi, hem de ücretleri belirleyen ücret sözleşmesi bulunuyor. Mevcut anlaşmazlık, esasen ücret sözleşmesiyle ilgili. Bu sözleşme 2024 sonunda sona erdi.
Ne Zaman Grev Yapılabilir?
Almanya’da grev hakkı anayasa ile güvence altına alınmış durumda. Ancak grev çağrısını bir sendika yapmalı. Friedenspflicht (barış yükümlülüğü) süresince – yani geçerli sözleşme devam ederken – grev yapılamaz. Bu süre sona erdiği için şu anda yasal grev mümkün.
Uyarı Grevi, Süresiz Grev ve Arabuluculuk Nedir?
Uyarı grevi (Warnstreik): Kısa süreli iş bırakma. Baskı kurmak için yapılır. BVG'de yıl başından beri birkaç kez gerçekleşti.
Süresiz grev (Erzwingungsstreik): En sert mücadele yöntemi. Taraflar anlaşamazsa başlatılır. Verdi, bu tür bir grev için üyeleri arasında oylama (Urabstimmung) yapıyor. Katılanların %75'inin ‘evet’ demesi yeterli.
Arabuluculuk (Schlichtung): Taraflar isterse, bağımsız uzmanlar araya girerek çözüm önerir. Bu süreçte grev yapılamaz.
Arabuluculuk Nasıl İşler?
Taraflar ortak bir şahsı veya komisyonu belirler. Bu kişiler birkaç gün içinde bir uzlaşma önerisi sunar. Taraflar öneriyi değerlendirdikten sonra ya anlaşmaya varır ya da görüşmeler tamamen biter. Anlaşma olmazsa, süresiz grev gündeme gelir.
Süresiz Grev Neden Nadir?
Almanya'da genellikle uyarı grevleriyle çözüm sağlanır. Süresiz grevler çok azdır.
BVG’de son süresiz grev 2008’de olmuş, altı hafta sürmüş ve beklentilerin çok altında bir sözleşme ile sonlanmıştı.
BVG Grevlerinde Kim Ödeme Alır?
Grev sırasında maaş ödenmez.
Verdi üyeleri streikgeld (grev ödemesi) alır. Tutar, üyelik süresine ve aidata göre hesaplanır.
Sendika üyesi olmayanlar ödeme alamaz.(Kaynak: rbb24 - MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)