Dünyada yüksek ve düşük deprem riski taşıyan bölgeler
Türkiye’de büyük yıkıma yol açan depremler dünyanın dört bir yanından uzmanların da gözünü afet bölgesine çevirmesine neden oldu. Fay hareketleri ve depremlerin yapısal özellikleri ile sonuçları incelenirken gezegenin farklı noktalarında gerçekleşmesi beklenen depremler de yeniden masaya yatırıldı.
1 Mar 2023
Bilindiği üzere dünyada, ülkemizin yer aldığı topraklar da dahil olmak üzere pek çok yer yüksek deprem riski taşıyor. Özellikle tektonik levhaların kesiştiği ve çarpıştığı yerler yüksek riskli noktalar olarak öne çıkmakta.
Türkiye ve ‘Ateş Çemberi’
Türkiye’den örnek vermek gerekirse, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın kuzeyinde Avrasya Levhası, güneyinde ise Anadolu Levhası yer alıyor. Hem güneyden Afrika Levhası hem de güneydoğudan Arap Levhası’nın hareketiyle bölge oldukça hareketli bir hal alıyor.
Bir başka örnek ise Pasifik Levhası’nın sınırlarını işaret eden Ring of Fire yani Pasifik Ateş Çemberi. Pasifik Deprem Kuşağı olarak da bilinen bu kuşakta dünyadaki depremlerin yüzde 81’i gerçekleşmekte.
Şili’den kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD’nin batısı, Alaska’nın güneyi, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik adaları ve Yeni Zelanda bu kuşakta yer almakta. Söz konusu kuşakta yer alan ülkelerin tamamı uzak ya da yakın geçmişinde şiddetli depremler deneyimlemiş ülkeler.
Neresi görece daha güvenli?
Bir de daha az riskli yerler bulunmakta. Basitçe levhaların ortalarına doğru gittikçe büyük deprem yaşama riskinin azaldığını görüyoruz.
Avrasya Levhası’nın iç kesimlerinde yer alan Rusya’nın neredeyse tamamı, Avrupa’nın kuzeydoğusu, İzlanda dışında İskandinavya, Almanya ve Fransa’nın birbirleriyle sınır oldukları bölgeler hariç neredeyse tamamı, İspanya, Portekiz, Birleşik Krallık, Brezilya, Arjantin, Afrika kıtasının doğusu hariç tamamı, Suudi Arabistan, Katar, Güney Kutbu ve Avustralya bu bölgeler arasında sayılabilir.