Her İkinci Çocuk Bremen'de Ciddi Dil Sorunları Yaşıyor, © Lino Mirgeler/dpa
 Lino Mirgeler/dpa, Lino Mirgeler/dpa

Her İkinci Çocuk Bremen'de Ciddi Dil Sorunları Yaşıyor

26 Haz 2025

Yeni test verileri: Sorun büyüyor

Bremen’de neredeyse her iki okul öncesi çocuktan biri, ciddi dil gelişimi sorunları yaşıyor. 2024 yılına ait “Primo-Test” sonuçlarına göre, şehirdeki 48,5% oranındaki çocuğun dil desteğine ihtiyacı olduğu tespit edildi. Bu oran, 2023’teki yüzde 47,9’luk değerin de üzerine çıkmış durumda.

Bazı semtlerde durum çok daha vahim

Bremen'in dezavantajlı mahallelerinde bu oran çok daha yüksek. Gröpelingen (%74), Blumenthal (%69) ve Huchting (%67) gibi bölgelerde, çocukların büyük çoğunluğu dil desteğine muhtaç. Öte yandan Borgfeld, Schwachhausen ve Oberneuland gibi sosyoekonomik düzeyi yüksek semtlerde bu oran yüzde 10’un altında.

Bremerhaven’da tablo daha karanlık

Bremerhaven’da durum daha da kötü. Burada okul öncesi çocukların %65,2’si için dil desteği gerekiyor. En yüksek oran Geestemünde semtinde görüldü: %76.

Neden bu kadar çok çocuk dil problemi yaşıyor?

Uzmanlara göre bunun iki temel nedeni var:

Aile içi dil desteği eksikliği – Ebeveynlerin çoğu çocuklarına kitap okumuyor veya dil gelişimi hakkında yeterli bilgiye sahip değil.

Çok dillilik – Birçok çocuk evde Almanca dışında bir dil konuşarak büyüyor ve Almancayı ancak anaokulunda öğrenmeye başlıyor.

Bremen’den çözüm adımı: Daha erken testler

Bremen, çözüm için ilk adım olarak bazı semtlerde dil testlerini öne çekti. Çocuklar artık beş yaş yerine dört yaşında test ediliyor ve bu testler ilk kez anaokullarında uygulanıyor. Bu, IQHB (Bremen Kalite Geliştirme Enstitüsü) tarafından başlatılan bir pilot projeyle 300’den fazla anaokulundan 16’sında hayata geçirildi.

Uzmanlar memnun ama daha fazlasını istiyor

Bremen Üniversitesi'nden Profesör Anja Starke, testlerin erkene çekilmesini olumlu karşılıyor. Ona göre, iki-üç yaşındaki çocuklarda bile dil sorunları fark edilebiliyor. Ancak özellikle Almanca konuşmayan çocuklar için dört yaş ideal bir test yaşı olabilir.

Brückenjahr: Okula geçmeden önce köprü yılı

Test sonucu dil desteği gerektiği belirlenen çocuklar, en az bir yıl daha “Kita Brückenjahr” (köprü yılı) adı verilen bir okul öncesi programa katılıyor. Bu program sayesinde hiç anaokulu görmemiş çocuklara ulaşılması hedefleniyor.

Asıl sorun: Yetersiz anaokulu katılımı

Bremer Grundschulverband’tan Maresi Lassek, Bremen’in Almanya genelinde en düşük anaokulu katılım oranına sahip olduğunu vurguluyor. 0–3 yaş ve 3–6 yaş arası çocukların kreşe gitme oranları Bremen’de çok düşük. Buna yüksek yoksulluk oranı ve çok dilli nüfus da eklenince, sorun derinleşiyor.

Erken bilinçlendirme şart

Uzmanlar, etkili çözüm için ailelere çok daha erken ulaşılması gerektiğini söylüyor. Kitap okumanın ve çocukla konuşmanın önemi daha doğumdan itibaren anlatılmalı. Lassek'e göre:

"Çocuğunuzla konuşun, ona kitap okuyun." (Kaynak: weserkurier.de - MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)