25 Kasım: Kadına Yönelik Şiddet: Gerçekler, Veriler ve Çözüm Arayışları Spot!

Birleşmiş Milletler’in öncülüğünde her yıl 25 Kasım’da kutlanan “Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Günü”, kadınlara yönelik ayrımcılığın, cinsel saldırıların ve aile içi şiddetin küresel boyutuna dikkat çekiyor. Almanya’da 2023 yılında her gün ortalama bir kadın cinsiyetine bağlı nedenlerle öldürüldü.

Birleşmiş Milletler, kadına yönelik şiddeti dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri olarak tanımlıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, kadınların yaklaşık yüzde 35’i yaşamlarının bir döneminde fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. Avrupa genelinde ise her üç kadından biri bu tür şiddeti deneyimlemiş durumda.

:Almanya’da Şiddet Rakamları Korkutuyor
Almanya Federal Kriminal Dairesi’nin 2024 raporuna göre, 2023 yılında 360 kadın cinayete kurban gitti, 578 kadın öldürülmeye teşebbüs edildi. Yalnızca geçen yıl 180 binden fazla kadın aile içi şiddet mağduru oldu. Vakaların yüzde 79’unda fail, mağdurun mevcut veya eski partneriydi. En yaygın suçlar ise basit bedensel zarar, tehdit, takip ve cinsel saldırı olarak kaydedildi.

Uzmanlar, gerçek sayıların daha da yüksek olduğuna inanıyor. Zira birçok kadın utanç, korku veya ekonomik bağımlılık nedeniyle polise başvurmaktan kaçınıyor.

Cinsiyet Temelli Şiddet Sınıf Tanımaz
Araştırmalar, şiddetin yalnızca düşük gelirli veya eğitim düzeyi düşük gruplarda değil, her sosyal tabakada görüldüğünü gösteriyor. Özellikle ayrılık süreçleri, şiddet riskini artırıyor. Kadına yönelik şiddet; eğitim, gelir veya kültür farkı gözetmeden toplumun her kesiminde yaşanıyor.

Cinsel Şiddet ve Karanlık Sayılar
Almanya’da her yedi kadından biri yaşamı boyunca ağır cinsel saldırıya uğruyor. Avrupa Birliği verilerine göre, kadınların yüzde 45–55’i 15 yaşından itibaren cinsel tacizle karşılaşıyor. 2023 yılında Almanya’da 52 binden fazla kadın ve kız çocuğu cinsel suç mağduru oldu; bunların yarısı 18 yaşın altındaydı.

Savaş Bölgelerinde Şiddet: Kadın Bedeni Bir Savaş Alanı
Kadınlar yalnızca barış zamanında değil, savaşlarda da sistematik olarak şiddete uğruyor. Bosna, Ruanda, Kongo, Ukrayna ve İsrail gibi çatışma bölgelerinde, tecavüz savaş silahı olarak kullanıldı. Bu nedenle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 2008’den itibaren sivil halka yönelik cinsel şiddetle mücadeleye dair bir dizi karar kabul etti.

Yasal Koruma ve Yardım Mekanizmaları
Almanya, 2018’den bu yana Avrupa Konseyi’nin “İstanbul Sözleşmesi”ni uyguluyor. Bu anlaşma, şiddet mağdurlarına yasal koruma sağlarken failleri cezai sorumluluk altına alıyor. 2016’da yürürlüğe giren “Evet demediyse, hayırdır” yasası (Nein heißt Nein) da mağdurun rızası olmadan cinsel eylemleri suç kapsamına aldı.

Ülke genelinde yaklaşık 400 kadın sığınma evi bulunuyor. Ancak bu sayı ihtiyacı karşılamaktan uzak. Ayrıca “Kadınlara Yönelik Şiddet Yardım Hattı” (116 016) 7/24 hizmet veriyor.

25 Kasım’ın Simgesi: Mirabal Kardeşler
Bu özel günün tarihi, Dominik Cumhuriyeti’nde diktatörlüğe karşı direnen Mirabal kardeşlerin 25 Kasım 1960’ta rejim güçleri tarafından öldürülmesine dayanıyor. Onların anısına, 1999 yılında Birleşmiş Milletler 25 Kasım’ı resmi olarak “Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Gün” ilan etti.

(Kaynak: Bundeskriminalamt / WHO / Vereinte Nationen / Bundesregierung / Istanbul-Konvention / MFM-Redaksiyon: M. Hastürk)