Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı: Egemenliğin Simgesi 23 Nisan!
23 Nis 2025
Cumhuriyete giden yolun temeli 105 yıl önce Ankara’da atıldı
Türkiye Cumhuriyeti’nin temel taşlarından biri olan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 105 yıl önce bugün açıldı. 23 Nisan 1920’de Ankara’da dualar, kurbanlar ve büyük bir halk desteğiyle açılan Meclis, sadece bir yasama organı değil; milletin bağımsızlık ve egemenlik iradesinin simgesi oldu.
İşgale karşı doğan bir Meclis
Mondros Mütarekesi sonrası Anadolu’nun dört bir yanı işgal altındayken, Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. Amasya Tamimi ile “milletin geleceğini yine milletin kendisinin belirleyeceği” açıkça ilan edildi. Ardından Erzurum ve Sivas Kongreleri’nde alınan kararlarla, milletin iradesine dayalı bir yönetimin yolu açıldı.
Misak-ı Millî ve İstanbul’un işgali
12 Ocak 1920’de toplanan Osmanlı Mebusan Meclisi, 28 Ocak’ta Misak-ı Millî kararlarını kabul etti. Ancak 16 Mart’ta İstanbul’un işgaliyle birlikte, Meclis dağıtıldı. Mustafa Kemal Paşa bu gelişmenin ardından 19 Mart’ta yayımladığı genelge ile Ankara’da yeni bir meclisin toplanacağını duyurdu.
Ankara’da olağanüstü yetkili bir Meclis
Yeni Meclis için seçimler yapıldı. İstanbul’daki Meclis-i Mebusan’dan Ankara’ya kaçabilen milletvekilleri de bu yapıya katıldı. 84 üyenin yer aldığı bu ilk kadro, 23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılışını gerçekleştirdi. Hacı Bayram Camii’nde kılınan cuma namazı ve ardından kurban kesimiyle başlayan törende, Meclis İttihat ve Terakki Kulübü binasında toplanarak çalışmalarına başladı.
"Artık tek merci TBMM"
Mustafa Kemal Paşa, 22 Nisan 1920 tarihli genelgesinde şu cümlelere yer verdi:
“Bundan böyle bütün sivil ve askerî makamların ve bütün milletin başvuracağı en yüksek merci, Ankara’da toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi olacaktır.”
Bu kararla TBMM yalnızca yasama gücü değil, tam yetkili bir milli otorite haline geldi.
Egemenlik milletindir
TBMM’nin açılmasıyla, “egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi kurumsallaştı. Meclis, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı ve bağımsızlık mücadelesinin yürütüldüğü en önemli yapıdır. TBMM, ilk Başkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde, cumhuriyete giden tüm süreçleri şekillendirdi.
23 Nisan: Çocuklara armağan edilen bir gün
23 Nisan, sadece bir meclisin açılış tarihi değil; Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak da kutlanıyor. Bu tarih, egemenliğin çocuklara devredildiğinin sembolü haline geldi. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayısıyla ile etkinlikler düzenleniyor. (MFM-Redaksiyon/Taner Şentürk)